Có nên theo học ngành eSports ở Việt Nam?

Từ chỗ bị đánh giá là trò giải trí vô bổ, eSports đã trở thành một môn thể thao được đào tạo chính quy với các giải đấu quốc tế trị giá hàng chục triệu USD.

Ngày nay, không khó để tìm kiếm một ngôi trường trên thế giới có giảng dạy eSports. Tại Mỹ, có khoảng 10 trường đại học đang dạy các môn học thể thao điện tử với học bổng từ 2.000 - 25.000 USD tùy trường.

Các môn eSports được dạy cũng là những tựa game đang phổ biến hiện nay như Liên Minh Huyền Thoại, Hearthstone, Overwatch, Dota 2, CS:GO hay Rocket League…

Còn tại Trung Quốc, nhờ sức hút của các giải vô địch thế giới Liên Minh Huyền Thoại được tổ chức hoành tráng ở Bắc Kinh hay Thượng Hải những năm gần đây, nhiều trường đại học xứ tỷ dân đã rất mau chóng mở khoa eSports để thu hút người đăng ký nộp đơn theo học. 

Theo các nghiên cứu, Trung Quốc hiện vẫn thiếu hụt khoảng 260.000 người làm việc trong ngành này. 

Cơ sở vật chất của một trường ĐH có chương trình dạy về eSports ở Mỹ.

Ở Hàn Quốc, eSports đã phát triển từ rất sớm nhờ sự phổ biến của StarCraft. Do đó, eSports đã sớm được đưa vào chương trình đào tạo liên kết đại học cùng với sự xuất hiện của KeSPA (Hiệp hội Thể thao điện tử Hàn Quốc). 

KeSPA đã trở thành tổ chức mang tính định hướng, dẫn dắt giúp tạo ra một môi trường eSports lành mạnh ở Hàn Quốc, đảm bảo định hướng cho các tuyển thủ với nhiều giải đấu được truyền trực tiếp trên các kênh truyền hình quốc dân.

Tại Việt Nam, sau kỳ AIG 2009 với các môn eSports lần đầu tiên được đưa vào thi đấu, việc đào tạo thể thao điện tử đã được manh nha ở một số trường của TP.HCM. 

Dẫu vậy, cho đến kỳ Asian Games 2018 và SEA Games 30 vừa qua, chưa có một trường đại học trong nước nào dạy các môn học eSports một cách chính quy. 

Cả hai giải đấu này đều có các tuyển thủ eSports Việt Nam tham dự dưới tư cách vận động viên thuộc biên chế các tổ chức độc lập. Rõ ràng, eSports Việt hoàn toàn có thể nâng cao thành tích 4 huy chương đồng ở Asian Games 2018 và 3 huy chương đồng ở SEA Games 30 nếu được đầu tư bài bản hơn nữa. 

Khi không được đào tạo chính quy, các tuyển thủ thường phải lựa chọn giữa hai con đường, hoặc bỏ học chấp nhận mạo hiểm thi đấu, hoặc tiếp tục theo học một ngành nào đó có tương lai theo định hướng của gia đình. 

Chấp nhận mạo hiểm có thể hàm chứa rất nhiều rủi ro cho tương lai, nhưng có thể tương thưởng cho tuyển thủ khoản thu nhập mơ ước, gấp nhiều lần một công việc ổn định bàn giấy. 

Chẳng hạn, thần rừng Lê Quang ‘SofM’ Duy bỏ học từ năm lớp 9 và đã sang Trung Quốc thi đấu từ năm 18 tuổi. SofM là tuyển thủ hưởng lương cao nhất nền eSports Việt, khoảng 42 tỷ đồng/năm so với thời điểm kỷ lục lên tới 65 tỷ đồng/năm. 

Tuyển thủ lớn tuổi giải nghệ trở thành huấn luyện viên bất đắc dĩ là một điều thường thấy hiện na. (Trong ảnh: HLV Ngô Mạnh 'Violet' Quyền)

Khi chưa có nhiều sự lựa chọn cho việc học tập về eSports, một số hợp tác đầu tiên đã xuất hiện, như VIRESA với KeSPA trong việc thúc đẩy phát triển eSports ở Việt Nam. 

Hướng đi chính yếu hiện nay của Hội Thể thao điện tử Giải trí Việt Nam (VIRESA) là thúc đẩy sự hình thành các CLB eSports ở trường đại học. Tuy nhiên, nó mới chỉ giải quyết được phần nào bài toán tìm kiếm và bồi đắp tài năng trẻ, trong khi công tác đào tạo quản lý và trọng tài eSports vẫn chưa có lời giải đáp. 

Vậy người học sẽ học eSports ở trường quốc tế hay các tổ chức sẽ tìm kiếm và đào tạo người lao động để làm việc trong lĩnh vực này? Đây sẽ là một bài toán dành cho những người ủng hộ sự phát triển của eSports và muốn tiến một bước đưa thể thao điện tử Việt Nam lên chuyên nghiệp hóa. 

Phương Nguyễn

Những thần đồng eSports ở Việt Nam hiện nay là ai?

Dù tuổi đời còn rất trẻ, những gương mặt sau đây đã bước chân vào lĩnh vực thể thao điện tử và dần khẳng định được vị trí cũng như tên tuổi của mình.