'Thái tử' Lee Jae Yong không dễ dàng tiếp quản Samsung

Sau khi Chủ tịch Lee Kun Hee qua đời, chiếc ghế cao nhất tại Samsung vẫn để trống. 

Samsung đang trống ghế Chủ tịch sau khi ông Lee Kun Hee qua đời. Ảnh: AFP

“Thái tử” Lee Jae Yong đã được chuẩn bị trong nhiều thập kỷ để tiếp quản Samsung, tập đoàn do ông nội thành lập và được người cha quá cố Lee Kun Hee nhào nặn thành đế chế công nghệ toàn cầu. Dù vậy, Lee Jae Yong có thể phải chờ lâu hơn để ngồi vào chiếc ghế cao nhất tại Samsung.

Ông Lee đang vướng vào các cáo buộc hối lộ và sử dụng thủ đoạn kế toán để “bôi trơn” quá trình thừa kế. Dù phủ nhận mọi hành vi sai trái, ông Lee đối mặt với khả năng quay lại tù lần nữa nếu bị kết án.

Theo Bloomberg, Samsung có thể trì hoãn việc bổ nhiệm ông Lee vào ghế Chủ tịch Samsung Electronics, ít nhất đến khi phiên xử đầu tiên kết thúc trong vài tháng tới để tránh viễn cảnh tân Chủ tịch ngồi tù. Điều đó đồng nghĩa Samsung sẽ hoạt động mà không có Chủ tịch trong một vài tháng. Dù vậy, công ty vẫn còn nhiều lãnh đạo đáng kính trọng để điều hành bộ phận quan trọng. Ông Lee với tư cách Phó Chủ tịch cũng có quyền đưa ra quyết định chiến lược sâu rộng khi cần.

Nhà phân tích Lee Sang Hun của hãng đầu tư và chứng khoán HI dự đoán Samsung sẽ thăng chức cho ông Lee vào đầu năm 2021. Samsung từ chối bình luận. Công ty cũng không tiết lộ ai sẽ đảm nhận vị trí Chủ tịch.

Thời điểm chính thức nhậm chức của ông Lee vô cùng nhạy cảm xét tới việc công chúng Hàn Quốc ngày càng bất mãn với các tập đoàn gia đình trị (chaebol) quyền lực của nước này. Phản ứng dữ dội đó xuất phát một phần từ cáo buộc tham nhũng cao cấp liên quan đến ông Lee và Tổng thống bị phế truất Park Geun Hye.

Kế hoạch còn phức tạp hơn vì khoản thuế thừa kế khổng lồ mà gia đình ông Lee sẽ phải trả. Tài sản ước tính của cố Chủ tịch Lee Kun Hee là 20,7 tỷ USD và ông có thể đang nợ thuế 10 tỷ USD. Hầu hết các chaebol lựa chọn trả thuế bằng tiền mặt thay vì cổ phiếu để duy trì quyền lực, theo CEO Chung Sun Sup của hãng phân tích Chaebul.com. Họ có thể mất 5 năm để trả xong số tiền này.

Ông Lee theo học tại Đại học Keio và Harvard sau khi tốt nghiệp Đại học quốc gia Seoul. Phong cách quản trị của ông mang tính toàn cầu nhiều hơn, tạo dựng các mối quan hệ với những đối tác quan trọng như cố CEO Apple Steve Jobs.

Dù Samsung nổi tiếng nhất với smartphone và đồ gia dùng, phần lớn doanh thu của hãng lại đến từ cung ứng linh kiện cho những khách hàng như Apple.

Tuy nhiên, Giáo sư Chang Sea Jin của Đại học quốc gia Singapore lại cho rằng, ông Lee nên tiếp quản chức vị Chủ tịch ngay. Nếu xướng tên Chủ tịch tạm thời từ hàng ngũ lãnh đạo Samsung, quá trình đưa quyết định sẽ phức tạp hơn vì cần thêm một lớp quản trị mới.

Samsung không thể hoạt động một cách vô định. Công ty đang đối mặt với nhiều thách thức mới từ Apple và các đối thủ Trung Quốc trên thị trường smartphone, cùng những khó khăn trên thị trường chip nhớ. Họ còn đang đầu tư vào các công nghệ đắt đỏ như 5G, bán dẫn.

Theo Giáo sư Chang, ông Lee sẽ không phải điều hành từng bộ phận vì đã có quản lý chuyên trách. Điều này trái ngược hoàn toàn với những ngày đầu nhiệm kỳ của cha ông khi ông Lee Kun Hee tham gia khá sâu vào các bộ phận trọng điểm.

“Ông ấy không cần phải là một Lee Kun Hee thứ hai, họ đã có bộ máy quản trị chuyên nghiệp mạnh hơn nhiều. Ông ấy nên là một Chủ tịch khác so với cha mình”, ông Chang nói.

Những rắc rối pháp lý của ông Lee có thể kéo dài hàng năm. Phiên xử lại cáo buộc tham nhũng và hối lộ sẽ được tổ chức trong năm nay và quyết định cuối cùng phải chờ sang đầu năm sau. Một vụ khác liên quan đến kế toán sẽ được xử trong tháng 1 và cũng mất nhiều tháng.

Những vụ truy tố như vậy không gây nhiều tác động tại Hàn Quốc như các nước khác. Ông Lee Kun Hee từng bị kết án hai lần và đều được ân xá. Chủ tịch SK Group cũng bị giam năm 2013 nhưng quay lại công ty năm 2016 và tiếp tục tại vị đến bây giờ.

Du Lam (Theo Bloomberg)

Samsung sẽ đi về đâu sau khi Chủ tịch Lee Kun Hee qua đời?

Chủ tịch Lee Kun Hee khi còn sống đã tạo dựng một tương lai tốt đẹp cho Samsung.