Đô thị thông minh tại Việt Nam: Đừng đầu tư theo phong trào

5 năm nữa Việt Nam có ít nhất 3 thành phố thông minh 

Theo ông Nguyễn Văn Sinh – Thứ trưởng Bộ Xây dựng, đô thị hoá đang trở thành một xu thế chủ đạo, định hình kinh tế, môi trường, xã hội và văn hoá ở những nước đang phát triển. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế chung này. Phát triển đô thị là động lực cơ bản cho phát triển kinh tế xã hội của quốc gia và các vùng miền trên cả nước.

Hội thảo “Xây dựng đô thị thông minh trong tiến trình chuyển đổi số Quốc gia”. Ảnh: Trọng Đạt

Ở nước ta, hiện có trên 830 đô thị, tỷ lệ đô thị hoá toàn quốc đạt 38,6%. Tăng trưởng kinh tế ở khu vực đô thị đạt tốc độ trung bình từ 12 – 15%, gấp 1,5 – 2 lần mặt bằng chung của cả nước. Các đô thị đang là trung tâm của hoạt động kinh tế xã hội, đồng thời cũng là trung tâm của đổi mới sáng tạo, giáo dục, sản xuất thương mại và hội nhập quốc tế.

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm chỉ đạo khai thác ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để phục vụ phát triển đất nước. Bộ Chính trị đã ban hành nghị  quyết 52 về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia CMCN 4.0 nhằm tận dụng có hiệu quả các cơ hội do cuộc CMCN lần thứ 4 mang lại. 

Ông Nguyễn Văn Sinh – Thứ trưởng Bộ Xây dựng. Ảnh: Trọng Đạt

Mục tiêu của Nghị quyết này là thúc đẩy quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với thực hiện các đột phá chiến lược, hiện đại hoá đất nước.

Đối với lĩnh vực phát triển đô thị, mục tiêu đề ra là đến năm 2025, Việt Nam có ít nhất 3 đô thị thông minh tại cả 3 vùng kinh tế trọng điểm Bắc, Trung, Nam. Đến năm 2030, Việt Nam phải hình thành chuỗi đô thị thông minh tại các khu vực kinh tế trọng điểm, từng bước kết nối mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và thế giới. 

Việt Nam phải tránh đầu tư đô thị theo phong trào 

Theo đánh giá của Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT), việc phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam hiện vẫn còn nhiều bất cập và lúng túng. Các bộ, ngành vẫn đang nghiên cứu, hoàn thiện việc xây dựng và ban hành các quy định hướng dẫn về tiêu chuẩn quy chuẩn, các cơ chế, chính sách về đô thị thông minh. Các địa phương cũng mới bước đầu triển khai một số ứng dụng dịch vụ cơ bản cho đô thị thông minh.

Nhận định về tình hình hiện nay, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng cho rằng, các địa phương cần phải có nhận thức đúng đắn về đô thị thông minh, cũng như các điều kiện cần và đủ để từng bước xây dựng thành công một đô thị thông minh. Điều quan trọng là phải hết sức tránh việc đầu tư dàn trải, làm theo phong trào.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng. Ảnh: Trọng Đạt

Trong triển khai đô thị thông minh, cần quán triệt nguyên tắc xây dựng hạ tầng nền tảng dùng chung, dữ liệu được chia sẻ tập trung, giám sát điều hành tập trung để bảo đảm hiệu quả đầu tư. Bên cạnh đó, phải gắn kết, không được tách rời việc xây dựng đô thị thông minh với phát triển chính quyền điện tử.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng: “Cần coi chính quyền điện tử là nòng cốt để xây dựng đô thị thông minh, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp khi giao tiếp với cơ quan chính quyền”. 

“Người dân phải được cung cấp các ứng dụng để giao tiếp với chính quyền và mọi ý kiến phản ánh của người dân phải được giải đáp nhanh và thoả đáng”, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng nói.

Vị Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực CNTT cũng cho rằng, căn cứ vào điều kiện và yêu cầu cụ thể, các địa phương nên lựa chọn những lĩnh vực thiết yếu cần ưu tiên triển khai khi xây dựng đô thị thông minh, tránh việc rập khuôn, đầu tư dàn trải, tràn lan.

Chia sẻ tại phiên hội thảo “Xây dựng đô thị thông minh trong tiến trình chuyển đổi số Quốc gia”, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho rằng, các địa phương nên lựa chọn những doanh nghiệp công nghệ có đủ năng lực để tổ chức triển khai. 

Ngoài ra, phải có những công cụ đo lường để đánh giá được kết quả thực hiện. Bên cạnh đó, cần hết sức quan tâm đến công tác đảm bảo an toàn, an ninh mạng ngay từ giai đoạn đầu của việc thiết kế xây dựng, triển khai đô thị thông minh

Theo đánh giá của Bộ TT&TT, để phát triển thành công các đô thị thông minh, chúng ta cần quan tâm phát triển nguồn nhân lực phù hợp. “Một đô thị không thể thông minh nếu thiếu người lãnh đạo có tầm nhìn, nếu thiếu nguồn nhân lực có đủ trình độ để hoạch định, xây dựng, quản lý và vận hành đô thị đó”, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng nhấn mạnh.

Trọng Đạt